Speakers aansluiten op versterker: alles wat je weten moet
Bij MaxiAxi krijgen we vaak vragen over versterkers en speakers. Heb je al een versterker of speakers op het oog, maar weet je niet precies wat bij elkaar past? In deze gids leggen we stap voor stap uit hoe je speakers aansluit op een versterker, waar je op moet letten en hoe je schade voorkomt. Na het lezen van deze blog kun je zelf je speakers aansluiten op een versterker.
Welke speakers passen bij mijn versterker?
Allereerst: welk type versterker heb je? De meest voorkomende soorten zijn:
Per type verschilt het aantal luidsprekeruitgangen en de manier van aansluiten. Let daarnaast op het soort speakers dat je gebruikt. Voor 100-volt-versterkers heb je bijvoorbeeld ook 100-volt-speakers nodig. Hieronder lees je per onderdeel waar je op moet letten en hoe je speakers aansluit op een versterker.
Waar moet je op letten bij het kiezen van een speaker?
Controleer eerst welke uitgangen jouw versterker heeft en welke kabels daarbij horen. Veelgebruikte opties zijn:
- Luidsprekerkabels met open eind
- Speakon kabels
- 6.3 mm jack speakerkabel
Het belang van impedantie en vermogen
Minstens zo belangrijk zijn impedantie (weerstand, in ohm/Ω) en vermogen (watt/W). De minimale belastbare impedantie staat vrijwel altijd achter op de versterker. Op de speakers staat de impedantie/weerstand die ze bieden. Verderop in deze tekst geven we je wat meer informatie over wat deze minimale impedantie precies inhoudt.
Het wattage van je speakers en versterker moet in elkaars buurt liggen. Is het versterkervermogen veel lager dan dat van de speakers, dan moet de versterker “boven zijn eigen vermogen werken (ook wel clippen genoemd). Is het versterkervermogen juist veel hoger, let dan op dat je de speakers niet overbelast.
Wanneer een versterker aan het clippen is, zal het geluid vervormd klinken en dat is ook direct het teken om het volume terug te draaien. Doe je dat niet, dan blaas je je speakers op.
Meer over het opblazen van speakers lees je in onze blog: heb ik mijn speakers opgeblazen?
Hoeveel speakers kan ik maximaal op mijn PA-versterker aansluiten?
Daar is geen standaard antwoord op. Het hangt af van jouw PA-versterker en de passieve speakers die je gebruikt. Belangrijk is de totale impedantie per kanaal (in ohm, Ω). Heb je een versterker, die met minimaal 8 ohm belast kan worden en sluit je daar ook 8 ohm speakers op aan dan is er niets aan de hand. Anders wordt het wanneer je speakers van 4 ohm aan wilt sluiten. Deze weerstand is groter dan dat de weerstand van de versterker aankan en dat kan leiden tot het opblazen van je versterker.
Afbeelding 1: Speakers in serie aansluiten
Afbeelding 2: Speakers parallel aansluiten
Zo bereken je de totale impedantie per kanaal
- In serie: tel de weerstand bij elkaar op, bijvoorbeeld: 4Ω + 4Ω = 8Ω
- Parallel: maak een deelsom, bijvoorbeeld: 2 luidsprekers van 8 ohm zorgen voor een weerstand van (8Ωx8Ω)/(8Ω+8Ω) = 4 ohm
Let op: het door de versterker geleverde vermogen verandert bij een andere totale impedantie.
Voorbeeld: je hebt een stereoversterker die bij 8 Ω 100 W per kanaal levert. Dan zoek je speakers van circa 100 W / 8 Ω. Wil je op elke uitgang twee speakers aansluiten (dus in totaal vier speakers), dan kun je bijvoorbeeld twee speakers met een impedantie van 4-ohm in serie zetten (totaal weer 8 Ω). Het vermogen van 100 W wordt dan over twee speakers verdeeld: 50 W per speaker.
Heeft jouw versterker per kanaal meerdere aansluitmogelijkheden (bijv. schroefterminal én speakon)? Zie die dan als één kanaaluitgang. Sluit je op beide uitgangen een 8-ohm speaker aan, dan ziet de versterker dat als parallel en dus als 4 Ω.
Wat is het maximumaantal speakers op mijn 100-volt-versterker?
Een groot voordeel van 100-volt-versterkers is dat je er veel speakers op kunt aansluiten. Je hoeft hierbij geen rekening te houden met de weerstand mits je over 100 volt speakers beschikt. Wat wél belangrijk is, kijk op welk wattage (vermogenstapping) je de speakers kan gebruiken.
Tel het ingestelde vermogen (watt) van alle aangesloten speakers bij elkaar op. Dit totaal mag niet boven ~90% van het versterkervermogen uitkomen.
Meer weten over 100 volt systemen? Lees onze uitgebreide blog: alles wat je moet weten over een 100-volt-systeem.
Speakers aansluiten op een disco-versterker
Een disco-versterker aansluiten lijkt sterk op een PA-opstelling. Ook hier geldt, controleer of de totale impedantie past bij wat de versterker aankan en let op het vermogen. Meerdere speakers aansluiten kan, zolang de gecombineerde belasting binnen de specificaties blijft.
Wil je meer speakers gebruiken dan één versterker aankan? Dan kun je twee versterkers doorlussen. Sommige modellen hebben een onversterkte uitgang (line out). Met een RCA-kabel verbind je dan eenvoudig meerdere versterkers. Heeft jouw model geen line out, dan zijn splitters een oplossing (zie de afbeelding hieronder).
Benodigde kabels voor het schema hierboven
- 2x PD Connex Kabel 2x RCA Male - 1x RCA Female 30cm (splitters)
- Vonyx Audiokabel: 2x RCA - 2x RCA 1.2m (of andere RCA/tulp kabels in de gewenste lengtes)
Hoeveel speakers kan ik maximaal op mijn HiFi-versterker aansluiten?
Bij HiFi-versterkers zie je vaak meerdere luidsprekeruitgangen, omdat een surround / HiFi speakerset uit meerdere speakers kan bestaan (front, rear, center, soms sub via aparte versterking). Let erop dat de toegestane impedantie per uitgang kan verschillen. Check dus altijd de handleiding om overbelasting te voorkomen.
Verder blijft het aansluiten in de basis gelijk aan de PA/disco variant. Let op impedantie (Ω) en vermogen (W), en sluit speakers zo aan dat je binnen de specificaties blijft.
Bekijk de uitlegvideo over speakers aansluiten op versterkers
Toch nog onzeker? In de AxiLab-video hieronder laat Rob stap voor stap zien hoe je speakers aansluit op een versterker.
Samengevat, hier moet je op letten!
- Controleer altijd de minimale impedantie van je versterker en de impedantie van je speakers.
- Stem het vermogen van versterker en speakers op elkaar af om clippen en schade te voorkomen.
- Bij meerdere speakers, bereken je de totale impedantie (serie of parallel) per kanaal.
- Voor 100-volt systemen, tel het ingestelde wattage van alle speakers op en blijf onder ~90% van het versterkervermogen.
- Twijfel je? Raadpleeg de handleiding of vraag onze productspecialisten om advies.
