Toerental en vinyl types: alles over RPM en soorten platen
Of je nu net begint met een platencollectie of oude favorieten nieuw leven inblaast, er zijn allerlei soorten vinyl om uit te kiezen. Net als bij platenspelers heb je ook hier te maken met uiteenlopende eigenschappen. Van de klassieke LP tot de kleine 7 inch single of een zeldzame picture disc, elk type plaat heeft z’n eigen formaat, maximaal aantal nummers én afspeelsnelheid. Lees snel verder en leer alles over de verschillende vinyl types.
Single (7 inch):
De 7 inch single werd jarenlang gebruikt om losse hits uit te brengen. Deze compacte platen bevatten meestal één nummer per kant en worden afgespeeld op 45 RPM. De speelduur is kort, maar de geluidskwaliteit is vaak verrassend goed doordat er minder groeven per kant staan. Minder groeven betekent dat de afstand tussen de groeven groter is. Het signaal hoeft minder dicht op elkaar geperst te worden. Hierdoor is er minder kans op vervorming en kunnen hoge frequenties beter worden weergegeven.
Singles zijn populair bij verzamelaars en perfect voor wie snel van nummer wil wisselen. Je ziet ze vaak met kleurrijke hoezen of als limited edition.
EP (10 inch):
EP staat voor ‘Extended Play’. Deze 10 inch-platen zijn wat groter dan een single en bevatten meestal 3 tot 5 nummers. Ze draaien op 33 of 45 RPM, afhankelijk van de persing. De EP is ideaal voor bands die een kleine selectie nummers willen uitbrengen, of voor fans die nét iets meer willen dan een single, maar geen volledig album. EP’s zijn wat minder gebruikelijk dan LP’s of singles, maar zeker het ontdekken waard.
LP (12 inch):
De LP is het bekendste type vinylplaat, LP staat voor ‘Long Play’. Deze 12 inch-platen bevatten meestal een volledig album en hebben een speelduur van zo’n 20 tot 30 minuten per kant. LP’s worden bijna altijd afgespeeld op 33 RPM, wat zorgt voor een goede balans tussen geluidskwaliteit en speeltijd. Je herkent een LP aan zijn grote formaat, stevige hoes en uitgebreide tracklist. Dit type plaat is ideaal voor muziekliefhebbers die graag complete albums luisteren.
78 toeren platen:
Voor de echte retrofans zijn er naast retro platenspeler ook nog 78 vinylplaten. Deze dikke, zware platen zijn vaak van schellak (natuurhars) gemaakt in plaats van vinyl en dateren uit de eerste helft van de 20e eeuw. Ze draaien, zoals de naam al zegt, op 78 RPM en bevatten meestal één nummer per kant. Let op: deze platen zijn kwetsbaar en kunnen niet op elke moderne platenspeler worden afgespeeld. Kies in dit geval voor een vinyl speler die 78 RPM ondersteunt.
| Type | Formaat | RPM | Inhoud |
|---|---|---|---|
| Single | 7 inch | 45 RPM | Vaak 1 nummer per kant |
| EP | 10 inch | 33 of 45 RPM | 3 tot 5 nummers |
| LP | 12 inch | 33 RPM | Volledig album (±25 min/zijde) |
| 78 toerenplaat | 10–12 inch | 78 RPM | 1 nummer per kant |
Special editions: picture discs, gekleurd vinyl en shaped records
Naast de standaardformaten zijn er ook allerlei bijzondere uitgaven. Denk aan:
- Picture discs: platen met een afbeelding in het vinyl, vaak bedoeld als collector’s item.
- Gekleurd vinyl: platen in ‘t rood, blauw of transparant in plaats van zwart.
- Shaped vinyl: platen in unieke vormen, zoals sterren of schedels. Vaak bedoeld voor decoratie of limited releases.
Deze platen draaien meestal op 33 of 45 RPM, afhankelijk van hun formaat. Ze zijn niet altijd bedoeld voor dagelijks gebruik, maar wel leuk voor verzamelaars.
Alles uit je collectie halen? Leer je vinyl kennen
Elk type vinyl vraagt om een specifiek toerental en de juiste afspeelapparatuur. Gelukkig staat de benodigde snelheid vaak op het label van de plaat zelf, bijvoorbeeld 33, 45 of 78 toeren. Ook het formaat geeft vaak een hint: LP’s van 12 inch draaien meestal op 33 toeren, singles van 7 inch op 45. Door goed te letten op het label en het formaat, zorg je dat je muziek uit je luidsprekers klinkt zoals het bedoeld is.
Welke platenspeler heb je nodig?
Omdat niet elke plaat hetzelfde formaat of toerental heeft, is een veelzijdige platenspeler handig. Let op deze punten:
- Ondersteuning voor 33 en 45 RPM (standaard voor LP’s, singles en EP’s)
- Extra optie voor 78 RPM als je oude platen wilt draaien
In ons assortiment vind je platenspelers met automatische bediening, ingebouwde speakers en een sterke prijs-kwaliteitverhouding. Ideaal voor wie een gevarieerde collectie heeft of wil beginnen met verzamelen.
